De Elspeetse 'paardenfluisteraar': 'Een paard is geen brommer'

ELSPEET ,,Ik zie het paard als een ander persoon", zegt Wout Overbeeke van Horsemanship for Life in Elspeet. Hij staat naast zijn paard in de wei. Geen zadel of bit te bekennen. Hier wordt gewerkt en gespeeld op basis van vertrouwen.

Yvette Benningshof

In de wereld van Overbeeke staat begrip van het paard voorop, in plaats van de behoefte van de mens. ,,Leer eerst een paard kennen, voordat je erop gaat zitten. Wat is een paard? Wat wil het? Bouw een band op, zodat je wederzijds vertrouwen krijgt. Het is een balans tussen samenwerken en de leiding nemen."

Om dit te bereiken is het belangrijk om volledig in het moment te zijn. ,,Paarden hebben je meteen door, zeker als je geen duidelijk plan hebt", zegt Overbeeke (Rotterdam, 1962). ,,Ze zijn gevoelig, dus als je gestrest bent, dan reageren zij daarop. Ook al is het paard in gevangenschap geboren, je haalt hem uit z'n natuurlijke omgeving waarop zijn lijf en geest gebouwd zijn. Hoe zorg ik ervoor dat hij zich lekker en veilig voelt in 'onze wereld'. Dat moet je hem leren, daarin ben je zijn gids en leider."

De aanname dat een paard er is om op te rijden, is voor de horseman dan ook niet vanzelfsprekend. ,,Mag je er eigenlijk wel op zitten? Daarvoor moet je bij jezelf te rade gaan. Een paard is niet gemaakt om op te rijden, maar hoe kan dat wel terwijl hij gezond blijft en lang leeft. Door een goede manier van trainen; fysiek, mentaal en emotioneel."

De 'paardenfluisteraar van Elspeet' heeft ondertussen ruim twintig jaar ervaring, maar heeft het ook allemaal gaandeweg geleerd. Als stadsjongen speelde hij cowboytje en keek naar westerns. Het droombeeld van eindeloos rijden over de Amerikaanse prairies werd werkelijkheid toen hij op zijn 37ste vertrok voor een maandenlange tocht. Over deze 'once in a lifetime' reis schreef hij het boek 'Over het dak van Amerika' - te paard door de Rocky Mountains. Het werd een ontnuchterende reis in veel opzichten. Het eindeloos rijden was onmogelijk vanwege de reservaten en met prikkeldraad afgezette privéterreinen. ,,Ervaring had ik voldoende, maar natuurlijk zou ik het nu anders doen. Ik zou iedereen aanraden om eerst te oefenen op de Veluwe, dan naar de Eifel voor hoogteverschillen en daarna de Pyreneeën. Ga niet alleen, kies het juiste seizoen, zodat je paard onderweg genoeg te eten heeft."

GEEN BROMMER Door die reis in de bergen werd het zaadje geplant voor het 'horsemanship'. Hij werd gegrepen door een foto van de Amerikaan Pat Parelli die op een paard, zonder zadel of hoofdstel, een hindernis neemt. ,,Dat sprak mij enorm aan. Anders dan bij westernmaneges waar ik meteen sporen in handen kreeg. Bij sommige maneges word je direct op een gezadeld paard gezet, alsof het een brommertje is dat je alleen maar hoeft te starten."

Onder meer bij Parelli in Amerika is hij vanaf 2003 diverse opleidingen gaan doen. Er volgden nog vele clinics en andere trainingen, zoals in de Academische Rijkunst. Bij horsemanship gaat het om de natuurlijke band tussen ruiter en paard op basis van vertrouwen, waarbij zowel mens als dier zich opstelt als partner. ,,Horsemanship: it's so old, it's new again', zei Parelli altijd."

HORSEWHISPERER Wilde paarden in West-Amerika werden zo'n honderdvijftig jaar geleden getemd of 'gebroken'. Overbeeke: ,,Met veel lawaai en publiek eromheen, werden de benen bij elkaar gebonden. Daar is toen een stroming tegenin gekomen. Waarbij een horsewhisperer een kraal inging en met een mak paard naar buiten kwam. Alsof hij ermee 'gefluisterd' had. Zelf geef ik hooguit een aanmoediging of belonend woord aan mijn paarden. Het is voornamelijk lichaamstaal."

Bij Horsemanship for Life zijn (privé)lessen te volgen voor beginners en gevorderden, die de band met hun paard willen versterken. Door middel van oefeningen in grondwerk, rijden in de vrije natuur en ontspannen een paard in de trailer leiden.

Het jaartraject 'Van Droom naar Doel' gaat dieper in op horsemanship. ,,We zijn te veel human do-ings, in plaats van human be-ings'', zegt Overbeeke. ,,Paarden zijn een tastbare manier om in contact met onszelf en de natuur te komen."