Remco Veldhuis op zaterdag 30 november in Theater Stroud

Hij gaat de Bijbel helemaal niet belachelijk maken. Integendeel zelfs. ,,Mensen die voor een avondje hoon en spot naar het theater komen, kunnen beter thuis-blijven.'' Cabaretier Remco Veldhuis neemt het publiek mee op reis door de Bijbel met zijn voorstelling Lang Verhaal Kort op zaterdag 30 november in Stroud.

Erik Roest

Het is bijna niet te geloven, maar mijn voorstelling wordt enorm omarmd door de christelijke wereld. Talloze voorgangers sturen hun volgelingen naar een avondje Remco Veldhuis. Sommige predikanten zijn zelfs stiekem een beetje jaloers op mij. Zij moeten elke zondag op de preekstoel uitkijken dat ze niet op lange tenen gaan staan, terwijl ik op het podium ongegeneerd allerlei pijnpunten benoem en toch met een staande ovatie word beloond'', vertelt Veldhuis.

,,Ik wil overigens benadrukken dat Lang Verhaal Kort niet speciaal bedoeld is voor gelovigen. Ik heb geen belang; je kunt de Bijbel na afloop ook niet kopen ofzo. Ik speel voor theaterliefhebbers die het leuk vinden om deze thematiek eens op een andere manier belicht te zien. Het was en is mijn bedoeling om de voorstelling zo te maken dat hij wezenlijk iets vertelt en overdraagt. Mensen mogen rekenen op een luchtige, relativerende, niet belerende avond met een zwaarwegende persoonlijke noot.''

KOUDE KERMIS De Bijbel was lange tijd onbekend terrein voor Remco Veldhuis. ,,Ik behoor tot de eerste generatie die is opgegroeid zonder de kerk, zonder de Bijbel ook. Terwijl we het hier hebben over het bestverkochte boek aller tijden, dat tot op de dag van vandaag enorm veel impact heeft. Ik wilde wel eens weten wat erin stond. En ben dus begonnen bij Genesis en geëindigd bij Openbaring.''

De cabaretier kwam al snel van een koude kermis thuis. ,,Ik had een vroom en liefdevol boek verwacht met een hoofdboodschap als 'laten we lief zijn voor elkaar', maar in het Oude Testament zag ik daar weinig van terug. Hele volksstammen worden daar zonder pardon over de kling gejaagd. Vooral de hypocrisie van de Tien Geboden stuit mij tegen de borst. Die regels golden wel voor Gods eigen volk, maar blijkbaar niet voor de Filistijnen of de Amelekieten. Die werden bij bosjes verkracht en vermoord, terwijl hun dorpen ook nog eens werden platgebrand. Dat strookt toch niet met het gebod 'Gij zult niet doodslaan'.

Het Nieuwe Testament heeft een heel andere toon. Wat mij vooral raakte was het verhaal van Jezus met de overspelige vrouw. Het volk wilde haar stenigen, maar Jezus nam het voor haar op en sprak de historische woorden: 'Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen'. Wij staan altijd snel klaar om iemand af te fikken, terwijl we best eens wat vaker in de spiegel zouden mogen kijken om ons eigen gedrag onder de loep te nemen.''

De Bijbel zette Veldhuis aan het denken. ,,Ik me heb meer dan ooit verdiept in de essentie van het leven. Waarom zijn we hier? Heeft ons leven een doel? En zo ja, wat is dat dan? Ik heb helaas geen pasklare antwoorden, maar ik durf wel te zeggen dat deze voorstelling mijn leven heeft verrijkt. Ik heb Lang Verhaal Kort geschreven met Maarten van Voornveld, een vriend van mij. Hij is christen en Bijbelkenner, ik ben dat niet. Weet jij wat hij tegen mij zei? 'Deze voorstelling is zo goed gelukt, omdat ik heb durven twijfelen aan mijn geloof en jij hebt durven twijfelen aan je atheïsme'.''

GEEN ONZIN De cabaretier ging bij het maken van zijn voorstelling niet over één nacht ijs. Hij voerde gesprekken met theologen en speelde zijn allereerste 'Lang Verhaal Kort' voor een groepje van twaalf predikanten in een kerkje in Haarlem. ,,Ik vond hun mening belangrijk, want ik wilde op dat podium geen onzin uitkramen. Gelukkig waren ze positief. Daar waar ik zeg dat Jezus twijfelde, twijfelde Jezus ook. Als je het menselijke in Hem niet wilt zien, behoor je voor mij tot de groepen waar niet mee te praten valt. Het is me wel opgevallen dat fundamentalisten uit de gelovige en ongelovige hoek erg op elkaar lijken. Ze zijn allebei niet bereid om echt te luisteren naar wat de ander te melden heeft. Terwijl je in het leven alleen maar vooruit kunt komen en wijzer wordt als je de ander serieus neemt. Ook als je kijkt naar de Bijbel is er altijd sprake geweest van een uitwisseling van standpunten. In de loop der eeuwen zijn er boeken aan toegevoegd en zijn er ook delen weer uitgehaald.''

Zijn eerste tour door het land, met in totaal tachtig voorstellingen, bracht heel wat teweeg in de zalen. ,,Ik heb prachtige gesprekken gevoerd, bijvoorbeeld met mensen die opgroeiden in een tijd dat hun dagelijks leven was doordrenkt met de doctrine van wat goed en fout was, dat je zondig was en in de hel kwam als je niet heel goed uitkeek, en zich herkenden in het verhaal over mijn vader.

Hele volksstammen hebben daar een trauma aan overgehouden. De Bijbel is door te veel lieden gebruikt als machtsmiddel. We begonnen ooit met tien geboden, maar er werden later 603 wetten bij bedacht om de massa te onderdrukken.''

MOOI COMPLIMENT Hoewel Veldhuis het spannend vindt om op te treden in de zogenoemde Bible Belt, kijkt hij er ook naar uit. ,,De mooiste avonden heb ik toch beleefd met publiek dat bekend was met de Bijbel. Zij zitten dichter op de materie, snappen de grappen beter, weten uit eigen ervaring dat er passages zijn waaruit je kracht kunt putten en zijn er ook aan gewend dat er gespeeld wordt met verhalen uit de Bijbel.''

Lang Verhaal Kort is Veldhuis' eerste solo-voorstelling. ,,Ik heb altijd met Richard Kemper opgetreden. Ik heb echt moeten leren om alleen op het podium te staan. Net toen ik dat een beetje onder de knie begon te krijgen, stond de laatste avond al op het programma. Vandaar dat ik heb besloten om Lang Verhaal Kort nog eens veertig keer te spelen. Ik was nog niet klaar met de voorstelling. En de voorstelling was nog niet klaar met mij.''

Er zijn inmiddels 'woeste plannen' om Lang Verhaal Kort te vertalen in het Duits en Engels. ,,Een mooi compliment, maar Long Story Short zal niet door mij gespeeld worden. Daar mogen andere cabaretiers zich op storten.''

[Lang Verhaal Kort is op zaterdag 30 november te zien in Theater Stroud. Kaarten zijn te verkrijgen via Theater Stroud