Lambooij: 'Laten we de zaak de goede nuance geven'

PUTTEN Burgemeester Henk Lambooij is druk, maar hij is bovenal dankbaar dat het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames in Putten nog meevalt. De vraag hoe sportverenigingen invulling blijven geven aan de 1,5 meter-richtlijn nu de maatregelen worden versoepeld, is iets waar hij zich zorgen over maakt. Net als de komst van meer toeristen naar Putten en de financiële gevolgen voor ondernemers en de gemeente zelf. Intussen probeert de burgervader op voor hem nieuwe manieren in contact te blijven met de inwoners van Putten.  

Marieke Michielsen 

Lambooij heeft geen verklaring voor het feit dat de cijfers in Putten mee lijken te vallen. ,,Ik moet het doen met dezelfde cijfers van het RIVM. Ik hoor van zeventien besmettingen en inmiddels een viertal ziekenhuisopnames. Er zijn nog geen mensen overleden. Ik ben ook wel blij dat Putten zich in het algemeen erg goed aan de regels houdt. Als ik kijk naar de situatie in bijvoorbeeld Nunspeet en Heerde, dan mag ik blij en dankbaar zijn dat het in Putten van een lichtere orde is.''

De burgemeester maakt zich eigenlijk permanent zorgen over de inwoners van Putten als het gaat om hoe de gemeente zoveel mogelijk mensen kan vrijwaren van het virus. ,,Als overheid kun je alleen maar adviezen geven, je kunt handhaven, maar het is zoals de minister-president zei: 'we doen het zelf, dat virus gaat niet zelf aan de wandel, het wordt door mensen verspreid.'''

TOERISTEN Putten trekt in het voorjaar en de zomer veel toeristen. Dat vindt Lambooij ook best spannend. ,,De meivakantie zal ertoe leiden dat er toch wat mensen naar vakantiewoningen op de Veluwe gaan, ook naar Putten. Ik hoop dat ze van alles meenemen behalve het coronavirus. We zijn in een permanente dialoog met recreatieondernemers om in gezamenlijkheid te kijken hoe soepel we kunnen zijn in maatregelen om recreatieondernemers de ruimte te bieden om nog wat gasten te kunnen ontvangen. Je probeert mensen te begeleiden in de vraag welke toerist kunnen we nog op welke plek ontvangen. Mensen die in een chaletje of een recreatiebungalow verblijven, kunnen dat natuurlijk gewoon blijven doen, dat is niet anders dan in een huis waar je altijd in woont. In een stacaravan zou dat ook prima kunnen, maar in een gewone caravan zonder eigen sanitaire voorzieningen is dat natuurlijk een ander verhaal.'' Lambooij is zich bewust van de risico's die de komst van toeristen met zich meebrengen, maar probeert ook begrip te hebben voor mensen die in een huis wonen zonder balkon, waar geen voor- en geen achtertuin aanwezig is. ,,Ik kan me ook voorstellen dat je dan met dit mooie weer een beetje behoefte hebt aan ruimte en daarvoor een weekje naar de Veluwe gaat.''

SPORTVERENIGINGEN Wat Lambooij op het moment het meest puzzelt is de vraag: hoe gaan sportverenigingen om met de versoepeling van het regime? ,,Het is ontzettend lastig, denk ik, omdat je nog steeds zit met die 1,5 meter-richtlijn. Ik merkte ook dat na de versoepeling die werd afgekondigd door de minister-president in de persconferentie dat mijn ambtenaren worden bestookt met vragen over wat nu wel mag en wat niet? Ik maak me wel zorgen over hoe dat allemaal veilig blijft, dat de verspreiding van dat virus niet toeslaat.'' Tijdens de persconferentie werd ook gezegd dat de verantwoordelijkheid voor het toezicht bij de gemeente ligt. ,,Die verantwoordelijkheid wordt op je schouders gelegd, terwijl ik niet zo heel goed weet hoe ik daar invulling aan moet geven. En verenigingen die vragen daar wel om. We hebben de vraag bij de verenigingen neergelegd om zelf te komen met een plan waarbij ze rekening houden met die 1,5 meter richtlijn en daan gaan wij bekijken wat we daarvan vinden. Dat wordt ook wel goed opgepakt door verenigingen.''

In deze tijd wordt in Nederland en ook in Putten stilgestaan bij 75 jaar vrijheid. Vrijheid betekent voor Lambooij dat je in een land mag wonen, waarin je kunt denken wat je wilt en kunt zeggen wat je wilt, waarin je je kunt verenigen op een manier die je wilt. De vrijheden die worden genoemd in het eerste artikel van de grondwet bepalen voor hem het ultieme gevoel van vrijheid. Die vrijheid mag dan nu door de coronamaatregelen wat beperkt zijn, maar volgens de burgemeester is het misplaatst om de situatie in de Tweede Wereldoorlog te vergelijken met de situatie nu rondom het coronavirus. ,,Ik vond het heel mooi getypeerd door mijn oudste zoon, toen wij hem vroegen vind je het niet moeilijk om met je vrouw en drie wat oudere kinderen in deze tijd zo te leven? Toen zij hij: 'In de laatste wereldoorlog zaten mensen soms wel twee jaar lang ondergedoken, onder veel beroerdere omstandigheden.' Dus laten we de zaak ook weer de goede nuance geven.'' 

De burgervader vindt het heel jammer dat veel activiteiten rond Koningsdag en 4 en 5 mei dit jaar niet door kunnen gaan. ,,Putten heeft altijd een heel mooie optocht, de aubade ging niet door en de kinderspelen niet. Kortom, er ging en gaat niets door. Er is wel geprobeerd daar op een digitale manier invulling aan te geven door de Oranjevereniging, een heel leuk idee overigens. En je ziet natuurlijk ook dat Koningsdag, wat altijd de topdag van het jaar is, nu ook in economische zin wegvalt. En dat zal voor een heel aantal ondernemers, met name ook de horecaondernemers, een bittere pil zijn. Ik begrijp dat heel erg goed.''

SNEL AFHANDELEN Ondernemers kunnen bij de gemeente Putten een aanvraag doen een tijdelijke overbruggingsregeling. Inmiddels hebben 230 ondernemers dat gedaan. ,,Het is vooral belangrijk nu dat wij die aanvragen zo snel mogelijk afhandelen. Dat is inmiddels al bij 75 procent van die aanvragen gebeurd en is ook uitbetaald. Dat betekent dat werknemers weer op 90 procent van hun inkomen zitten. En daarmee houd je wel die bedrijven in de been. Ik heb nog niet gehoord van failissementen in Putten en ik hoop natuurlijk dat dat zo blijft.''

Wat de financiële consequenties zijn van de 'covid-19-ellende' voor de toekomst van de gemeente is volgens Lambooij nog niet goed te voorspellen. ,,Dat heeft alles te maken met hoe de Rijksoverheid gaat acteren op de algemene uitkering. Gemeenten leven wel een klein beetje van bijvoorbeeld opbrengsten van toeristenbelasting en onroerendezaakbelasting, maar de hoofdmoot van de inkomsten van een gemeente wordt gevormd door de algemene uitkering die wij krijgen van het Rijk. In het verleden was het altijd 'samen de trap op, samen de trap af'. Als het Rijk meer geld uitgeeft dan begroot, dan keert het Rijk ook meer uit aan de gemeenten. Het Rijk geeft nu significant meer geld uit, als ze dat ook doortrekken naar de gemeenten dan zie ik ons daar nog wel uitkomen, maar wordt dat niet gedaan en een deel van de lasten blijft bij de gemeente zelf achter, ja, dan zal dat consequenties hebben.'' Lambooij verwacht die consequenties pas goed in beeld te hebben als duidelijk is hoe lang de coronacrisis duurt.

Het werk van de burgervader ziet er door de coronacrisis ook anders uit. Maar Lambooij kan daar kort over zijn: ,,Het is hectisch druk, dat wel. Maar gelukkig ben ik nog gezond. En dat is al heel veel waard, zeker in deze tijd.'' Toch zijn er ook dingen die hij lastig vindt. ,,Wat mij zwaar valt, is dat ik soms wel zes uur op een dag vergaderingen heb via Zoom of Skype of Google Hangouts of weet ik veel meer wat een doffe ellende. De hele dag naar een beeldscherm gapen... En ook dat ik het normale contact met mijn inwoners moet missen. Dat ik niet bij mensen op bezoek kan die zestig jaar getrouwd zijn bijvoorbeeld. Dat vind ik heel vervelend.'' Om mensen toch te bereiken, is Lambooij zelf digitaal steeds actiever en regelmatig online te zien in video's. ,,Dat is best wel wennen. Ik ben een digibeet avant la lettre, maar je hebt toch behoefte om enigszins in contact te komen met mensen in Putten en dan is dit een manier waarop het kan, zij het enigszins op afstand.'' Lambooij wordt wel heel erg blij van initiatieven als die van de 35.000 tulpen die bij veel inwoners van Putten werden gebracht. ,,De veerkracht die ik aantref in de samenleving, de wijze waarop mensen bereid zijn elkaar te helpen, boodschappen te doen, de tuin water te geven, nou van alles en nog wat, vind ik heel mooi om te zien.''