De Stationsstraat: was Putten vroeger een wereldstad?

PUTTEN Overal op straat is een stukje geschiedenis te vinden. Van de Esdoornlaan tot de Halvinkhuizerweg: elke straatnaam in ons dorp vertelt een historisch verhaal. In Een Straatje Om... vraagt de redactie naar de onbekende weg en probeert ze de oorsprong van Puttense straatnamen te achterhalen. Deze week de Stationsstraat centraal.

Het zal niet verbazen dat de Stationsstraat vernoemd is naar een voor velen bekende plek: het treinstation van Putten. Op 20 augustus 1863 werd het station op de lijn tussen Utrecht en Zwolle geopend. In totaal hebben er twee stationsgebouwen gestaan. Als eerste degene die in 1863 geopend werd. Deze heeft tot 1929 mogen schitteren aan het spoor. Dit was een chic gebouw, ontworpen door architect Nicolaas J. Kamperdijk. Hij ontwierp ook de stationsgebouwen voor onder andere Amersfoort en Zwolle. 

In 1876 en in 1892 is dit gebouw verbouwd. Volgens de website van Stationsweb zijn er toentertijd vleugels aan het “merkwaardige gebouw” toegevoegd en zijn “de platte vleugeldaken vervangen door gebroken daken”. In 1929 was het tijd voor een volledig nieuw gebouw. Dit pand werd ontworpen door H.G.J. Schelling, die ook stations als Amsterdam Amstel en Zutphen heeft ontwikkeld.

De Stationsstraat is dus genoemd naar het enige treinstation in Putten. Maar lange tijd was Station Putten niet de enige stopplaats voor treinen in ons dorp. Op één kilometer van het huidige station lag tot zo’n honderd jaar geleden bijvoorbeeld stopplaats Bijsteren. Deze werd op dezelfde dag geopend als Station Putten en is op 1 januari 1930 opgeheven.

Destijds stond er in Bijsteren een klein huisje met een wachtruimte. Daar stopte de trein dus en konden mensen opstappen. Datzelfde gold voor stopplaats Volenbeek, deze stopplaats lag tussen Station Putten en Station Ermelo in. Het lag vlakbij Landgoed Volenbeek, dat vernoemd is naar de gelijknamige beek. Dit ‘station’ heeft er relatief kort gestaan: het werd in 1902 geopend en in 1926 gesloten.

Tussen Putten en Nijkerk waren er naast Bijsteren nog twee stopplaatsen te vinden. Stopplaats Hooge Steeg werd wederom in 1863 geopend en in 1930 gesloten. Nog zeker tot in de jaren zeventig bleef er een overblijfsel op de plek staan: de wachtruimte van Stopplaats Hooge Steeg heeft jarenlang in een weiland gestaan. 

Van het laatste station, stopplaats Diermen, is vrij weinig bekend. Wat wel duidelijk is, is dat de stopplaats zich iets dichterbij Nijkerk bevond dan bij Putten en dat in 1863 de deuren werden geopend en in 1926 weer werden gesloten.

Met zoveel stations zou je kunnen denken dat Putten vroeger een bruisende wereldstad was. Dat was het niet, in die tijd waren meerdere stopplaatsen in één dorp een stuk gebruikelijker dan nu. Hoewel de meeste stopplaatsen in ons dorp al lang geleden zijn opgeheven, is ons dorp gelukkig nog steeds te bereiken via één station. Echt centraal ligt het niet: zo’n tweeënhalf kilometer van het centrum. Waarom dat zo is? Volgens de website Stationweb: ,,Omdat de aannemer zaken gedaan had met de eigenaar van het landgoed, die graag het station in de buurt van zijn huis wilde hebben.’’

Sarah Westphal