De Akte van Folckerus: hoe een Friese edelman Putten op de kaart zette.
De Akte van Folckerus: hoe een Friese edelman Putten op de kaart zette. Sarah Westphal
Een straatje om...

Folckerusstraat

20 januari 2022 om 14:30 Overig

PUTTEN Overal op straat is een stukje geschiedenis te vinden. Van de Dorpsstraat tot de Oldenallerallee: elke straatnaam in ons dorp vertelt een historisch verhaal. In Straatje Om vraagt de redactie naar de onbekende weg en probeert ze de oorsprong van Puttense straatnamen te achterhalen. Deze week wordt u meegenomen naar de Folckerusstraat.

Voor de allereerste editie van deze rubriek, staat het allereerste begin van onze gemeente centraal: de Akte van Folckerus. Om dit verhaal te vertellen, gaan we zo’n 1170 jaar terug in de tijd naar het Frankische Rijk, waar het grootste gedeelte van Nederland bij hoorde. In die tijd leefde Folckerus een welgesteld leven. Hij zou een Friese edelman zijn geweest, die bezittingen had in het huidige Groningen, Friesland, Utrecht, Kennemerland, de Betuwe én de Veluwe, waar het huidige Putten ook onder viel. 

Folckerus was rijk en had zijn leven klaarblijkelijk goed op orde, maar dit veranderde toen de onrust in zijn omgeving toenam. Het was namelijk de tijd van de Vikingen, die bekend stonden om hun onverwachte gewapende invallen. Toen de Frankische koningen niet in staat bleken hun burgers te beschermen tegen deze gevaarlijke Noormannen, werden de burgers steeds ongehoorzamer.  Als antwoord op de toenemende onrust in zijn buurt, besloot Folckerus zijn land, bossen en wateren te schenken aan een klooster in Werden, Duitsland. 

,,Ik, Folckerus”, zo begon hij zijn akte in 855. Hij vervolgde: ,,Schenk voor mijn zieleheil en dat van mijn ouders, de aardse bezittingen die mij volgens erfrecht toekomen aan het Klooster Werden.”  En bij die aardse bezittingen, die hij later in de akte toelicht, hoorde ook Puthem: het gebied dat we nu Putten noemen. De Akte van Folckerus is daarmee het oudste document, waarin de voorloper van de naam Putten voorkomt en voorgesteld wordt als buurtschap of dorp.

Het is echter geen waterdichte theorie en het is niet geheel zeker dat Folckerus daadwerkelijk in Nederland grond bezat. Albert Delahaye, een Nederlandse archivaris met controversiële denkbeelden, schreef in de jaren tachtig dat er meer aanwijzingen zijn dat de Akte van Folckerus over Franse plaatsen en gebieden gaat, dan over Nederlandse. 

Zo komt in de akte dus de naam Puthem voor, dit kan verwijzen naar het Nederlandse Putten of naar het Franse Pihem. Een ander voorbeeld uit de akte is de naam Vunnilo, die kan duiden op het Nederlandse Veenlo of het Franse Violaines. 

Daarnaast is het niet duidelijk waar Folckerus woonde, omdat Friesland halverwege de negende eeuw onbewoonbaar was, door de vele overstromingen daar. Verder is het onbekend hoe Folckerus aan al zijn Nederlandse grond kwam. Dit zijn slechts een paar van de argumenten die Delahaye gebruikte om zijn theorie kracht bij te zetten.

Hij kreeg echter veel kritiek op deze denkbeelden van onderzoekers, die wél vol overtuiging stellen dat Puthem in de Akte van Folckerus verwees naar het bestaan van ons dorp. De Folckerusstraat draagt dus de naam van de man die Putten voor het eerst in de geschiedenis op de kaart zette.

Sarah Westphal

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie
advertentie