Jacques Perk is een invloedrijke dichter in de Nederlandse literatuurgeschiedenis.
Jacques Perk is een invloedrijke dichter in de Nederlandse literatuurgeschiedenis. Sarah Westphal
Een Straatje Om

De Jacq. Perkstraat: ,,Nergens was ik en met niets tevreden”

6 april 2022 om 09:00 Achtergrond

PUTTEN Overal op straat is een stukje geschiedenis te vinden. Van de H. van Boeijenstraat tot de Grieteweg: elke straatnaam in ons dorp vertelt een historisch verhaal. In Straatje Om vraagt de redactie naar de onbekende weg en probeert ze de oorsprong van Puttense straatnamen te achterhalen. Met in deze editie: de Jacq. Perkstraat.

,,Door al wat leeft voelde ik mij verlaten, en nergens was ik en met niets tevreden”, zo schreef Jacques Fabrice Herman Perk in zijn Mathilde-cyclus in de negentiende eeuw. Met niets tevreden dus, maar dat geldt niet voor zijn lezers. Hoewel Perk maar kort leefde, is hij een invloedrijke dichter in de Nederlandse literatuurgeschiedenis.

De Jacq. Perkstraat in Putten verwijst naar deze getalenteerde Jacques Perk, die vooral bekend werd door die sonnettenkrans: Mathilde. Zijn talent was veelbelovend, maar van korte duur. Op 22-jarige leeftijd overleed hij aan het eind van de negentiende eeuw aan tuberculose. In zijn korte leven had hij al veel op papier gezet. Na Perks overlijden besloot zijn vriend en collega-dichter Willem Kloos zijn gedichten uit te geven.

Veel van die gedichten zijn geïnspireerd op de relaties die hij had met zijn naasten. Een aantal gedichten droeg Perk op aan zijn jeugdliefde Marie Champury, die hij leerde kennen omdat zij de dochter van zijn leraar Frans was. Ook zijn vriendschap met Willem Kloos inspireert hem tot het schrijven van gedichten: hij schreef ze onder de titel Verzen aan een vriend. Toen Perk verliefd werd op Joanne Blancke, droeg hij het gedicht over de regenbooggodin Iris aan haar op.

De beroemde Mathilde-cyclus schreef Perk over zijn vakantieliefde Mathilde Thomas, die hij ontmoette tijdens een reis met zijn familie in de Ardennen. Tijdens die vakantie bracht hij dagenlang met haar door, waardoor het bijzondere gevoel dat Perk voelde voor haar steeds meer doorontwikkelde tot liefde. Het Literatuurmuseum noemt het thema van deze gedichten “de geleidelijke bewustwording van het dichterschap onder invloed van de inspirerende natuur en de schoonheid van een vrouw.” Na die vakantie hadden Perk en Thomas elkaar nooit meer gezien.

Hoewel Perk vroeg overleed, is zijn werk invloedrijk geweest. Zo’n twee jaar na zijn dood begon de Beweging van Tachtig op gang te komen. Dit was een vernieuwende literaire beweging, waarin het impressionisme en het naturalisme een hoofdrol speelde. Vooral de poëzie maakte door deze beweging sterke ontwikkelingen door.

Perk overleed dus al vóór deze beweging, maar toch staat hij bekend als een grote inspiratiebron. Perks vriend Kloos was zo’n ‘Tachtiger’. Volgens Kloos was het werk van Perk vernieuwend en hij besloot er zelfs over te schrijven. Deze tekst wordt gezien als het begin van de Beweging van Tachtig.

Ruim honderdveertig jaar na zijn overlijden, staat Perk nog altijd bekend om zijn invloeden binnen de poëzie. Vooral na zijn dood kende hij een grote bekendheid. Als hij dat had geweten, was hij misschien een stuk tevredener geweest.

Sarah Westphal

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie