E. van Grevengoedhof

PUTTEN Overal op straat is een stukje geschiedenis te vinden. Van de Bakkerstraat tot de Pinnenburgerweg: elke straatnaam in ons dorp vertelt een verhaal. In Een Straatje Om vraagt de redactie naar de onbekende weg en probeert ze de oorsprong van Puttense straatnamen te achterhalen. Deze week vertellen we het verhaal van de E. van Grevengoedhof.

Een hardwerkende man met een klein boerenbedrijf, daar is de E. van Grevengoedhof naar vernoemd. Althans, dat was het leven van Evert van Grevengoed vóór de oorlog. Als de oorlog uitbreekt, besluit Van Grevengoed bij het verzet te gaan. In deze editie van Een Straatje Om duiken we in de geschiedenis van deze strijdlustige verzetsman.

,,Een eenvoudige, ongetrouwde boer, met een keiharde kop”, zo wordt Van Grevengoed in het boek ‘Het verzet op de Veluwe’ omschreven. Hij is rustig, maar vastberaden. Hij meldt zich bij de Raad van Verzet en zit vanaf 1944 bij de Binnenlandse Strijdkrachten. Beide organisaties willen de samenwerking van verzetsgroepen bevorderen.

Want het bundelen van krachten is nodig om de oorlog te winnen, en dat wil Van Grevengoed. Hij helpt onderduikers door overgebleven distributiebonnen te verzamelen en werkt mee aan droppings, waarbij er wapens of voedsel uit vliegtuigen wordt geworpen.

Om zichzelf te beschermen, begraaft Van Grevengoed zijn wapens en motor, zodat die verborgen blijven voor de Duitsers. Zijn fiets houdt hij wel boven de grond. Dat blijkt echt niet zo’n slimme zet, want als een Duitse soldaat daarachter komt, dwingt hij Van Grevengoed zijn fiets in te leveren. Als Van Grevengoed weigert, krijgt hij klappen. Maar Van Grevengoed houdt stand en dus besluit de Duitser over zijn hart te strijken. Hij mag zijn fiets houden. 

Tegen het einde van de oorlog ziet een mede-dorpeling de Sicherheitsdienst bij de boerderij van Van Grevengoed. Hij is waarschijnlijk verraden. Als dat hem ter ore komt, ziet Van Grevengoed nog geen direct gevaar. Hij stelt orde op zaken, door ergens anders te gaan slapen en zijn verstopte wapens te laten weghalen. 

Ze vinden toch niets, als ze nu komen, denkt hij. Als hij in de ochtend van 6 februari 1945 de auto’s van de Sicherheitsdienst op zijn oprit ziet verschijnen, is dat dan ook de gedachte waar hij zich aan vasthoudt. De Duitsers vinden inderdaad niks, maar toch wordt Van Grevengoed hardhandig opgepakt. Zijn handen worden vastgebonden en hij wordt achter in een auto geduwd. Daar leggen ze een lap over zijn gezicht, waardoor Van Grevengoed niks kan zien van de daden die de Sicherheitsdienst pleegt. Ze roven zijn huis leeg en steken de boerderij in brand.

Volgens medegevangen wordt Van Grevengoed mishandeld, omdat de Duitsers willen dat hij gaat praten. Dan hebben ze aan Van Grevengoed geen goede, want hij houdt zijn lippen stijf op elkaar. Ondanks de martelingen, geeft hij niks vrij. 

Zijn zwijgen moet Van Grevengoed met zijn leven betalen. In 1945 wordt hij samen met 45 mannen gefusilleerd als represaille. Een andere verzetsgroep heeft vier Duitse militairen omgebracht en dat moeten bijna vijftig gevangenen met hun dood bekopen.

Het was dus een verzetsman met veel lef, met ‘een keiharde kop’. De E. van Grevengoedhof grenst aan de Verzetslaan: de verdiende vereeuwiging van deze verzetsstrijder in zijn eigen dorp Putten. 

Sarah Westphal