Afbeelding
Hans Krudde Fotografie
Column

Zand

5 oktober 2022 om 09:00 Column

Het arme dier had ongelooflijk veel pijn en het wist niet meer of het nou moest blijven staan of moest gaan liggen. Een paard met hevige koliek levert een naar en verontrustend plaatje op. Ik had het dier twee uur daarvoor onderzocht en geïnjecteerd met een middel dat de darmkrampen opheft. Dat had goed geholpen, maar nu belde de paardenhouder mij opnieuw omdat de koliek in alle hevigheid was teruggekomen. Het betekende dat er meer aan de hand was dan wat simpele darmkrampen.

Dan is het protocol dat er meer onderzoek gedaan moet worden naar de oorzaak van de heftige buikpijn. Daarvoor ga ik met mijn hand diep in de endeldarm van het paard om te onderzoeken of er daar wat mis is. Bij een paard moet je dat heel voorzichtig doen, want je prikt heel snel door de darmen van een paard heen. Als dat gebeurt, heeft dat vrijwel altijd een fatale afloop. De darmwand van koeien daarentegen is veel sterker. Een paard dat rectaal wordt onderzocht, moet dus bij voorkeur stilstaan om het risico van darmperforatie zo klein mogelijk te houden. Maar hoe doe je dat bij een paard dat ernstige koliek heeft en steeds wil gaan liggen en over zijn rug wil gaan rollen?

Dan zit er niets anders op dan de eigenaar op te dragen met het paard te gaan lopen en dat jij als dierenarts het gezelschap volgt. Met je arm in het rectum van het paard. Zolang het paard loopt, gaat het niet liggen en kan je redelijk het darmstelsel bevoelen. Maar het is wel risicovol. En het geeft een opmerkelijk beeld: een persoon die met een paard rondjes loopt en een veearts die erachteraan hobbelt met zijn arm in de kont van het dier. Een filmpje ervan op TikTok zou viraal gaan.

Al direct toen ik in de darm de mest voelde, wist ik de oorzaak. Er zat heel veel zand in. Paarden willen bij heel kort gras in hun weiland nogal eens wat zand binnenkrijgen. Dat kan zich ophopen in de dikke darm en uiteindelijk tot heftige koliekverschijnselen leiden. Door wat mest in een emmer water te kieperen, heb je al snel de bevestiging van je vermoeden. Het zand in de mest zakt naar de bodem van de emmer. De gewone mestdeeltjes blijven drijven.

Mijn patiënt heb ik gauw behandeld met een mild laxeermiddel. En samen met een langwerkende pijnstiller was het dier na een paar dagen van zijn probleem af. Door het dier naar een ander weiland te verplaatsen zorgde de eigenaar ervoor dat er weer iets anders op het menu kwam te staan dan zand.

Dierenarts Gerard van Eijden

Deel dit artikel via:
advertentie
advertentie
advertentie